Podsumowanie 2024 roku w Pracowni Etnograficznej
Minął kolejny rok pełen działań. Jaki był dla Pracowni Etnograficznej? Jakie mamy plany na 2025? Przeczytajcie!

Edukacja
To działania, które prowadzimy w sposób ciągły od wielu lat, cały czas dodając coś nowego. W 2024 nowe były m.in. warsztaty o historii i kulturze Romów, z którymi wyruszyliśmy w Polskę. Możecie je przeprowadzić sami, tu dzielimy się scenariuszami. Nie zabrakło także mocnych punktów z poprzednich lat między innymi „Podróży z antropologią”, zajęć o dziedzictwie Warszawy, czy warsztatów o etnografii Polski i świata dla najmłodszych. Łącznie w 2024 roku w naszych zajęciach wzięło udział ponad 4200 młodych osób z ponad 20 miejscowości.
Cieszy nas, że osoby uczestniczące w warsztatach doceniają w nich to, na czym i nam zależy: zdobycie nowej wiedzy, refleksję, ale też zaangażowanie prowadzących i podmiotowe traktowanie dzieci i młodzieży. Przeczytajcie sami ich opinie:
- Dowiedziałem się wielu nowych oraz ciekawych rzeczy oraz zmieniłem w pewien sposób postrzeganie tego kontynentu [Afryki].
- Pani, która prowadziła zajęcia była zaangażowana i mówiła z pełną pasją.
- Warsztaty odbyły się w miłej atmosferze. Można było wypowiedzieć się i przedstawić swoje zdanie.
A co z planami? Chcemy przygotować program edukacyjny na postawie materiałów zgromadzonych w projekcie „Wielokulturowe Mazowsze”, ale też powrócić do działań międzypokoleniowych w mniejszych miejscowościach.
Badania i animacja
To kolejny rok pod znakiem map etnograficznych, które stają się jednym z naszych ulubionych narzędzi (bo naprawdę działają!). Po 4 latach starań udało nam się zdobyć środki na powrót do gminy Sępólno Krajeńskie, żeby przygotować mapy Skarpy i Komierowa. Oglądaliśmy pałace i tereny po pegeerach, wzruszaliśmy się słuchając historii ludzi i wyobrażaliśmy sobie miejsca, których już nie ma, odkrywając moc lokalnych opowieści. Mapy zobaczycie tu. Po finałach usłyszałyśmy wiele ciepłych słów, przytaczamy te spisane przez autora strony Clio z Sępólna:
Dotychczas powstały mapy czterech wsi w gminie Sępólno (…) Każda z nich pozwala spojrzeć na wieś z nowej, wyjątkowej perspektywy. I każda z nich może być powodem do dumy dla lokalnej społeczności, bez zaangażowania której mapy by po prostu nie powstały. O ile merytorycznej wartości projektu byłem pewien, o tyle dopiero na miejscu przekonałem się o jego istotnej wspólnotowej komponencie. Pięknie było to oglądać.
Przygotowaliśmy też nową dla nas formę mapy, która była naszym małym marzeniem, od kiedy zaczęliśmy się przyglądać mazowieckiej różnorodności kulturowej i religijnej: plakaty z miejscami, które możecie odwiedzić na Mazowszu. Mapy wielokulturowego Mazowsza możecie zamówić bezpłatnie tutaj.
Na 2025 rok dostałyśmy zaproszenia w nowe miejsca, ale jest też wiele, do których chcemy wrócić, aby wesprzeć trwałość procesów, w jakich uczestniczyłyśmy. Chcemy też dzielić się szerzej naszą metodą działania i proponowanym podejściem do pracy z lokalnością.
Popularyzacja etnologii
Rok 2024 to wiele wydarzeń mających na celu promocję badań prowadzonych przez antropologów i antropolożki. Zapraszaliśmy Was do Pracowni Duży Pokój na dyskusje, warsztaty i prelekcje: zarówno w ramach naszych projektów, jak i dzięki współpracom z różnymi instytucjami. Najwięcej osób pojawiło się na spotkaniu o tożsamości osób g/Głuchych (pierwszym w naszej siedzibie w całości w PJM!), które organizowało Koło Naukowe Etno oraz Koło Naukowe Języka Migowego i Kultury Głuchych. Z kolei największa liczba osób chętnych do udziału online zapisała się na konferencję o strojach ludowych organizowaną przez Sekcję Stroju Ludowego PTL. Nas jednak równie mocno poruszały i inspirowały także bardziej kameralne wydarzenia np. dyskusja o rzadkich chorobach genetycznych, wystawa o wojnie domowej w Tadżykistanie, czy cykl rozmów o antropologii miasta. Nagrania części spotkań znajdziecie na naszym Youtubie.
Jesteśmy dumni także z tegorocznej organizacji XVIII Przeglądu Filmów Etnograficznych „Oczy i Obiektywy”, na który otrzymaliśmy grant w ramach KPO dla kultury. W poradzeniu sobie z presją czasu pomogło nam wsparcie partnerów, zwłaszcza Państwowego Muzeum Etnograficznego oraz Koła Naukowego Etno. Dzięki niemu mogliśmy Was znów zaprosić na 3 dni różnorodnego programu (w tym pierwszy raz na filmy w wersji online), który poza pokazami zawierał też bardzo ciekawe spotkania z twórcami, koncert i debatę.
W tym roku chcemy Was znów zaprosić do rozmowy: wiemy, że będziemy mogli wrócić do cyklu prelekcji antropologiczno-podróżniczych „Podróże z antropologią”, ale do dyskusji wokół aktualnych badań społecznych. Chcielibyśmy jednak poprosić Was o podzielenie się swoimi potrzebami i opiniami, aby lepiej przygotować program. Zatem zachęcamy: wypełnijcie ankietę.
To wszystko nie byłoby możliwe bez osób i instytucji, które nas wspierają.
Ogromnie dziękujemy za każdą wpłatę darowizny i zaproszenie do współpracy!
W 2024 roku dokonała się jeszcze jedna zmiana: udało nam się uzyskać status Organizacji Pożytku Publicznego, co oznacza, że od teraz można przekazać Pracowni Etnograficznej 1,5% (nasz KRS 0000253764). Będziemy wdzięczni za pamięć – tu więcej informacji.