Ruszył nabór na warsztaty „Okiem etnologa” w roku 2015 dla klas licealnych z całej Polski!

Serdecznie zapraszamy uczniów i nauczycieli liceów do udziału w warsztatach naukowych „Okiem etnologa”.

Jest to wyjątkowa okazja na zaproszenie do klasy etnologa, który wyjaśni co to jest etnologia i antropologia kulturowa, czym się zajmują te dziedziny nauki, opowie o prowadzonych przez siebie badaniach oraz przeprowadzi z uczniami krótki warsztat, obrazujący realia pracy etnologa.

Warsztaty „Okiem etnologa” powstały po to, aby rozwijać wiedzę i umiejętności licealistów w zakresie tematów oraz metod obecnych we współczesnej etnologii i antropologii kulturowej. Poprzez realizację serii warsztatów chcemy pokazywać, że zarówno w kulturach dla nas odległych, jak i w zjawiskach kulturowych dziejących się tuż koło nas, można znaleźć wiele fascynujących i ważnych wątków. Na przykładach konkretnych tematów pokażemy, jak etnologia pomaga zrozumieć otaczający nas świat społeczny.

Dla kogo?
Projekt jest skierowany do klas licealnych, w szczególności klas o profilach humanistycznych i społecznych.

Kto prowadzi?
Warsztaty będą prowadzone przez specjalistów w poszczególnych dziedzinach – osoby zaangażowane w pracę naukową, działalność społeczną związaną z etnologią oraz studentów etnologii. Będą to osoby związane ze Stowarzyszeniem Pracownia Etnograficzna oraz Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego.

W jakiej formie?
W ramach projektu prowadzimy zajęcia w poszczególnych klasach trwające jedną lub dwie godziny lekcyjne, w czasie trwania zajęć szkolnych – np. podczas godzin wychowawczych. Mają one formę aktywnych warsztatów, połączonych z krótkimi formami wykładowymi i pokazami multimedialnymi. Edukatorzy odwiedzają szkołę.

Kiedy?
Warsztaty odbywają się od 1 września do 15 listopada 2015. Konkretne daty ustalamy indywidualnie z każdą szkołą i poszczególnymi klasami.

Jak?
Projekt jest finansowany w ramach dotacji z Biura Edukacji m.st. Warszawy, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, w związku z czym z perspektywy szkoły zajęcia dla uczniów są bezpłatne. Łącznie zostaną przeprowadzone 32 warsztaty – decyduje kolejność zgłoszeń przez podany poniżej formularz zgłoszeniowy.

Zgłoszenia
Zgłoszeń prosimy dokonywać przez formularz zgłoszeniowy.

Kontakt
Justyna Szymańska – koordynatorka warsztatów „Okiem etnologa”.
Email: okiemetnologa@gmail.com.

Proponowane w tym semestrze tematy:

1. Po co nam dziś tradycja i co można z nią zrobić?
Chociaż badacze już dawno mówili, że tradycja umrze, bo nie ma komu jej kultywować, bo nie będzie potrzebna ludziom nowoczesnym, ich przewidywania okazały się nietrafione. To prawda, stajemy się coraz bardziej nowocześni, ale elementy tradycji wciąż trwają wokół nas – oczywiście w zmienionym kontekście, funkcjach i formach. Gdzie w naszym codziennym życiu można odnaleźć te tradycje? Do czego dziś nam one służą? Okiem etnologa przyjrzymy się wybranym przykładom, by wspólnie zastanowić się nad tymi pytaniami.

2. Żywot człowieka ponowoczesnego
Antropolodzy od dłuższego czasu, podążając za głosami filozofów, zastanawiają się jaki wpływ na życie codzienne ludzi mają głębokie przemiany zachodzące we współczesnym świecie. Ponieważ są one tak intensywne i gwałtowne, pojawiły się głosy, że rzeczywistość, w której dziś żyjemy zasługuje na nowe imię – to już nie nowoczesność, a coś, co następuje na niej. Jakie są wyznaczniki też ponowoczesności? Jakie są jej wyzwania, z którymi musimy sobie radzić? Kim w końcu jest ten ponowoczesny człowiek, jakie ma możliwości, a jakie czyhają na niego pułapki? Na te pytania wspólnie postaramy się znaleźć odpowiedź, konstruując model „żywota człowieka ponowoczesnego”.

3. Wsłuchaj się w otaczający cię świat – antropologia muzyczna/etnomuzykologia
Czy jest coś, co łączy biesiadę przy ognisku i zatłoczoną miejską ulicę? Festiwal rockowy z wiejskim weselem? Koncert filharmoniczny z meczem na stadionie? A może obrzęd przejścia u Indian Cherokee z supermarketem…? To muzyka – która towarzyszy ludziom wielu kultur. Na spotkaniu chcemy porozmawiać o etnologii, właśnie w kontekście muzyki. Przyjrzymy się muzyce w relacji z człowiekiem, obecnej w różnych sferach jego życia. Pokażemy zatem, w jakich kontekstach etnomuzykolog może badać muzykę pośród innych aspektów kultury, a także omówimy jej funkcje w kulturze – w codzienności i świętowaniu.”

4. Antropologia wizualna – dlaczego kontekst to słowo klucz?
Zdjęcia na Facebooku, murale, miejskie krajobrazy, gigantyczne reklamy zasłaniające elewacje budynków, moda miejska – to tylko niektóre z obrazów otaczających nas na co dzień oraz niektóre z przykładów tematów badań antropologii wizualnej. Na zajęciach zastanowimy się nad tym, co jeszcze antropologia definiuje jako „przestrzeń wizualną”, w jaki sposób ją bada, a także dlaczego podczas interpretacji materiału badawczego antropolodzy nieustannie odwołują się do kontekstów, w których funkcjonują badane przez nich obrazy.

5. Rozmowa szamana z lekarzem, czyli co antropolog znajduje dla siebie w medycynie
Czym są choroby społeczne i cywilizacyjne? Czy choroba to mit czy fakt? Wreszcie, czy kultura może mieć wpływ na biologię? W trakcie warsztatów pokażemy jak szerokim polem dla antropologii medycznej i badań etnograficznych jest medycyna. Zastanowimy się czy chorobę i zdrowie rozumiemy obiektywnie, czy może są one subiektywne i uwarunkowane kulturowo. Poznamy języki dyskursów mówiących o zdrowiu i cielesności, a także porozmawiamy o różnych interpretacjach choroby i jej kulturowych aspektach. Jednym słowem, spróbujemy etnograficznie zrozumieć pacjenta.

6. Antropologia o współczesnych mężczyznach
Jak młodzi Japończycy postrzegają ścieżkę kariery pracownika biurowego, którą realizuje starsze pokolenie mężczyzn? Czy macho z Ameryki Łacińskiej bywa czuły, delikatny i czasami płacze? Dlaczego w szwedzkiej kampanii promującej równy udział kobiet i mężczyzn w opiece nad dziećmi wziął udział utytułowany sztangista? I jak to wszystko bada antropologia? O tym właśnie chcielibyśmy porozmawiać na wspólnych zajęciach.

7. Spotkania ze Wschodem. Doświadczanie inności w krajach byłego ZSRR
Kto rządzi w rosyjskim pociągu? Co robi dyrektor kołchozu w cerkiewnym chórze? Kim tak naprawdę jest ukraiński nacjonalista? Dlaczego kultura krajów tak bliskich czasem wydaje nam się tak odległa? Jak zdjąć „zachodnie okulary”, przez które nieświadomie patrzymy na Europę Wschodnią? Podczas warsztatów zmierzymy się ze stereotypami i odkryjemy wartość antropologicznego spojrzenia na Wschód.

8. Cielesność w przekazie medialnym
Żyjemy w świecie, w którym codziennie widzimy setki obrazów ciała: w telewizji, w gazecie, na bilbordzie reklamowym czy opakowaniu w sklepie. Często jest to ciało nagie, a zawsze: sztucznie wykreowane w programie komputerowym. Dlaczego pokazuje się nam ludzi w taki sposób, jak to zmienia nasze postrzeganie innych i samych siebie? Podczas warsztatu zostaną poddane analizie najpopularniejsze motywy medialnego przedstawiania ciała, a uczestniczki i uczestnicy nauczą się odczytywać ukryty, producencki przekaz.

9. Audioprzewodniki
Audioprzewodniki to nowy sposób zwiedzania, coraz popularniejszy na całym świecie. To spacer ze słuchawkami – miejski audioprzewodnik. Dzięki niemu możemy poznać nie tylko historię miasta, ale przede wszystkim poczuć jego klimat, usłyszeć czym żyli zwykli mieszkańcy. Na warsztacie uczniowie dowiedzą się czym są audioprzewodniki i jak powstają, a następnie zaprojektują własne spacery.

10. Czyje jest miasto? Antropologia konfliktów miejskich
Miasto przemawia wieloma głosami i przez to jest bogatym terenem dla badacza społecznego. Czym jest gentryfikacja? Jak powstaje miejskie getto? Czyje dziedzictwo zasługuje na ochronę? Podczas warsztatów przyjrzymy się zjawisku konfliktów miejskich, zbadamy ich genezę i dynamikę. Analizując konkretne przypadki z miast polskich, europejskich i azjatyckich zastanowimy się nad kwestią użytkowania przestrzeni publicznej oraz działaniem procesów modernizacji. Serdecznie zapraszamy licealistów, których interesuje problematyka społeczna jak również architektura, urbanistyka i zagospodarowanie przestrzenne.

11. Równać szanse? Antropologiczne spojrzenie na kwestię równości kobiet i mężczyzn
Instytucje międzynarodowe promują wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn. Zwykle rozumiane jest to jako zapewnianie kobietom „specjalnych” warunków (np. wydłużanie urlopu macierzyńskiego, promowanie uczelni i kierunków „ścisłych” wśród przyszłych studentek, zwiększanie środków na profilaktykę i leczenie „kobiecych” nowotworów). W trakcie zajęć spojrzymy na różnorodne przykłady wyrównywania szans kobiet i wspólnie zastanowimy się, czemu taka praktyka może być szkodliwa.

12. Muzułmanie w Europie. Witajcie czy uciekajcie?
Wspólnie odszukamy stereotypy dotyczące muzułmanów i Islamu funkcjonują ce w Polsce. Spróbujemy zmierzyć się z nimi i zastanowić czy i na ile są prawdziwe. Postaramy się także odnaleźć rozwiązania dla napływu migrantów muzułmańskich do Europy.