Źródła finansowania projektów animacyjnych

Jest pomysł, jest chęć, są ludzie, którzy chcą coś zrobić… brakuje tylko jednego: środków finansowych. Są oczywiście inicjatywy, które realizowano bez pieniędzy, a jedynie siłą zgranego zespołu. Jednak większości przedsięwzięć w ten sposób zrealizować się nie da. Potrzebne są farby, kredki i papier – jeśli chcemy zrobić warsztaty plastyczne. Potrzebna jest kamera i program do montażu filmów – jeśli chcemy zrobić film. Potrzebny jest informatyk, jeśli chcemy zbudować stronę internetową. I grafik, jeśli chcemy, by strona była ładna. Potrzebni są instruktorzy teatralni jeśli chcemy przeprowadzić warsztaty teatralne. Oczywiście możemy znaleźć wolontariuszy i wolontariuszki, których zaangażujemy do swojego projektu. Materiały możemy pozyskać od zaprzyjaźnionego sklepu papierniczego, który tym samym stanie się naszym sponsorem. Ale większą swobodę będziemy mieć, jeśli na koncie naszej organizacji czy instytucji znajdą się środki finansowe.

Skąd wziąć środki finansowe na nasz projekt? Jest wiele instytucji, zarówno publicznych jak i prywatnych, które mogą wesprzeć realizację działań społecznych. I wcale nie jest trudno do nich dotrzeć. Głównym źródłem informacji na ten temat jest portal ngo.pl, który w zakładce „fundusze” umieszcza regularnie wiadomości dotyczące konkursów grantowych. Użyteczny jest również portal eurodesk – informacja europejska dla młodzieży. Warto na bieżąco przeglądać te strony, by wiedzieć co w trawie piszczy. Może się bowiem okazać, że właśnie został ogłoszony konkurs, w ramach którego możemy starać się o dofinansowanie przedsięwzięcia, o którym od dawna myślimy.

Ważnym okresem dla osób poszukujących środków finansowych na projekty są ostatnie miesiące roku – przede wszystkim listopad i grudzień. To czas, w którym większość instytucji planuje swój budżet na kolejny rok i ogłasza konkursy grantowe.

Organy administracji publicznej mają obowiązek opublikowania ogłaszania o konkursach przynajmniej 21 dni przed ostatecznym terminem składania wniosków. Konkurs musi być ogłoszony na stronach Biuletynu Informacji Publicznej (BIP), na stronie internetowej danego urzędu ogłaszającego konkurs oraz na tablicy ogłoszeń.

Jeśli nasze działania mają charakter lokalny, koniecznie musimy zaglądać na strony urzędów gmin, miast, powiatów czy województw. Większość jednostek samorządu lokalnego ma na swoich stronach zakładki poświęcone współpracy z organizacjami pozarządowymi. W Warszawie jest to strona www.ngo.um.warszawa.pl. Są tam umieszczane wszystkie aktualne wiadomości, bieżące konkursy, wyniki, archiwa konkursów oraz wszystkie potrzebne do składania wniosków dokumenty. Także urzędy marszałkowskie, które prowadzą konkursy w zakresie promocji kultury, edukacji, upowszechniania turystyki, przeciwdziałania uzależnieniom na poziomie województw, zamieszczają ogłoszenia o konkursach na stronach BIP oraz, coraz częściej na stronach, które powstają w celu komunikacji z organizacjami pozarządowymi.

Konkursy dotacyjne skierowane do organizacji pozarządowych, ale także innych typów instytucji są także ogłaszane na poziomie ogólnopolskim. Chodzi tu głównie o konkursy organizowane przez konkretne ministerstwa. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego finansuje projekty, których priorytetem jest szeroko rozumiana kultura i dziedzictwo narodowe. Dystrybucją środków zajmuje się zarówno samo Ministerstwo, które ma ustalone dwa stałe terminy przyjmowania wniosków (30 listopada i 30 marca każdego roku), ale także podwykonawcy (m.in. Narodowe Centrum Kultury, Muzeum Historii Polski, Narodowy Instytut Audiowizualny, Instytut Teatralny, Instytut Adama Mickiewicza), którzy są operatorami poszczególnych konkursów.

Zimą ogłaszany jest konkurs w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Jego obsługą zajmuje się Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. O finansowanie w ramach tego konkursu mogą ubiegać się projekty animacyjne, społeczne, jak i szkoleniowe. Realizowane wyłącznie przez organizacje pozarządowe. W 2009 roku Akademia Rozwoju Animacyjnej Aktywności była finansowana właśnie w ramach tego programu. Z kolei wnioski na projekty popularyzujące naukę mogą być składane do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Warto również zaglądać na stronę internetową Ministerstwa Edukacji Narodowej, które wspiera finansowo projekty edukacyjne, także z zakresu edukacji pozaformalnej. Szczególną popularnością cieszyły się w ostatnich latach wymiany międzynarodowe (w tym polsko-ukraińskie i polsko-litewskie) między dziećmi i młodzieżą. Jeśli zależy nam na współpracy międzynarodowej warto monitorować informacje zamieszczane na stronach Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który wspiera projekty m.in. z zakresu pomocy rozwojowej, wsparcia Polonii i Polaków na świecie, współpracy polsko-białoruskiej, współpracy polsko-czeskiej, a także poprzez konkursy re-grantingowe, w tym przeznaczone na działania z zakresu edukacji globalnej.

W nadchodzącym 2014 roku wejdzie nowy budżet Unii Europejskiej na lata 2014-2020. W związku z tym wszystkie dotychczasowe konkursy przestaną być aktualne, a zostaną ogłoszone nowe, na nowych zasadach. Jedną ze zmian będzie zastąpienie dotychczas obowiązującego programu Młodzież w Działaniu programem Erasmus+, który będzie w sobie łączył siedem wcześniejszych programów i wprowadzi wiele uproszczeń, które mają ułatwić dostęp do funduszy przeznaczonych na edukację, szkolenia, inicjatywy młodzieżowe czy seniorskie, a także działania sportowe w całej Europie. W Polsce operatorem programu będzie Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji.

Oczywiście środki publiczne nie wyczerpują możliwości finansowania naszych działań. Są także wspomniane wcześniej środki prywatne przyznawane przez różnego rodzaju firmy komercyjne. Takimi działaniami zajmują się przede wszystkim fundacje korporacyjne, np. Fundacja Orange, która od kilku już lat realizuje program grantowy z zakresu edukacji kulturalnej i medialnej – Akademia Orange czy Fundacja Bankowa im. Leopolda Kronenberga. Także firmy z branży paliwowej czy wydobywczej np. Fundacja Polska Miedź – KGHM czy Fundacja ORLEN – DAR SERCA.

W ostatnich latach Polska jest także odbiorcą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Szwajcarię (w ramach tzw. funduszy szwajcarskich) oraz Norwegię, Islandię i Liechtenstein (w ramach tzw. funduszy norweskich). Fundusze te są związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej i mają na celu zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych istniejących pomiędzy Polską a wyżej rozwiniętymi państwami UE oraz wzmacnianiu stosunków dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a Polską.

Warto zaglądać także na strony innych firm. Coraz częściej bowiem zaczynają one angażować się w działalność społeczną. W zależności od charakteru i tematu naszego projektu na pewno znajdziemy coś dla siebie.

Anna Czyżewska

Artykuł pochodzi z publikacji ARAA wydanej w ramach projektu Akademia Rozwoju Animacyjnej Aktywności – ARAA 2013. Bezpłatną publikację można pobrać tutaj.

AKADEMIA ROZWOJU ANIMACYJNEJ AKTYWNOŚCI – ARAA 2013
Projekt realizowany przez Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. Witolda Dynowskiego.
Partnerem projektu jest Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW.
Patronat medialny nad projektem objął portal internetowy Platforma Kultury.
Honorowy patronat nad projektem objął Marszałek Woj. Mazowieckiego Pan Adam Struzik.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Projekt współfinansuje m.st. Warszawa.