„Romskie zawody dawniej i dziś” – scenariusze zajęć dla dzieci i młodzieży

W ramach projektu „Porozmawiajmy o kulturze i historii Romów” zostały przygotowane trzy scenariusze zajęć dla dzieci i młodzieży pt. „Romskie zawody dawniej i dziś”. 

Romowie to grupa etniczna, której historia i kultura są nadal mało znane, choć na terytorium Polski zamieszkuje od wieków. W przeszłości słynni byli romscy rzemieślnicy, muzycy, handlarze czy wróżki, którzy docierali ze swoimi usługami do najróżniejszych zakątków naszego kraju. Polscy Romowie to grupa, której życie bardzo się zmieniło w ciągu ostatnich 100 lat. Przedtem przez wieki wykonywali tradycyjne zawody m.in. kowalstwo, kotlarstwo czy handel końmi. Część z tych zawodów jest już dziś zapomniana, inne zyskały nowy kontekst. 

W trakcie warsztatów uczestnicy i uczestniczki przenoszą się w przeszłość, by poznać świat dawnych romskich muzyków, rzemieślników, handlarzy, wróżek i zielarek. Poruszany jest temat akcji zatrzymania taborów i jej skutków dla społeczności romskiej, a także współczesnej sytuacji polskich Romów, obecnie wykonywanym zawodom i możliwościom kontynuowania tradycji.

Cele:

  • poznanie elementów historii i kultury polskich Romów,
  • zwiększenie wiedzy uczestników i uczestniczek na temat dawnych zawodów polskich Romów,
  • pokazanie roli, jaką romscy rzemieślnicy odgrywali w lokalnych społecznościach,
  • zwiększenie wiedzy uczestników i uczestniczek na temat akcji zatrzymania taborów w latach 60. XX wieku i jej skutków dla społeczności romskiej,
  • uwrażliwienie na rolę mniejszości etnicznych w historii i kulturze Polski,
  • pokazanie znaczenia tradycji we współczesnym świecie.

Zachęcamy osoby pracujące z dziećmi i młodzieżą do zapoznania się z poniższymi materiałami warsztatowymi:

Dzieci w wieku 5-9 lat – materiały do pobrania:

Dzieci i młodzież w wieku 10-14 lat – materiały do pobrania:

Młodzież uczęszczająca do szkół ponadpodstawowych – materiały do pobrania:

Podane w scenariuszu informacje prezentują szerszy kontekst społeczno-historyczny związany z obecnością Romów w Polsce. Do osoby prowadzącej należy decyzja, które informacje zostaną przekazane uczestnikom (w zależności od wieku i specyfiki grupy). Jeśli zaproponowane aktywności są zbyt proste lub za trudne dla danej grupy, można skorzystać z wybranych zadań ze scenariusza dla dzieci starszych lub młodszych. 

Materiały dostępne są na Licencji Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.

Scenariusze warsztatów powstały w ramach projektu „Porozmawiajmy o kulturze i historii Romów”. Projekt „Porozmawiajmy o kulturze i historii Romów” realizowany jest przez Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” im. Witolda Dynowskiego. Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady U.S.A. w Polsce.

The workshop scenarios were created as part of the project „Let’s talk about Roma culture and history”. The project „Let’s talk about Roma culture and history” is implemented by the Ethnographic Laboratory Association. The project is supported by the U.S. Embassy in Poland.