Tradycyjny, regionalny strój ludowy był przede wszystkim użyteczny, praktycznie stosowany. Był integralnym elementem życia wsi, zakładanym w chwilach szczególnych, świątecznych. W każdym regionie Polski wyglądał inaczej co wynikało z tradycji, dostępności materiałów, zamożności, odległości od miast czy …warunków klimatycznych. Czym dzisiaj są dla nas stroje ludowe – stanowią przeszłość czy też są tworem cepelii? Jaki strój dziś jest nam …
Wraz z Sekcją Stroju Ludowego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego zapraszamy serdecznie na spotkanie Kilka słów o ludowych strojach piątek, 13 grudnia, godz. 17:30 Pracownia Duży Pokój Będziemy rozmawiać o stroju ludowym nie tylko w jego minionym, XX-wiecznym wydaniu, ale także jego najbardziej aktualnej wersji, która była dokumentowana w ramach tegorocznych badań prowadzonych przez PTL. W planach: Kilka słów o „strojnej” książce (promocja książki pt. Stroje ludowe …
Strój bytomski, inaczej zwany rozbarskim, swoje nazwy zawdzięcza miejscowościom, w których był noszony, a więc wsi Rozbark, która jest współcześnie dzielnicą Bytomia. Noszony był w uprzemysłowionej części Górnego Śląska, w okolicach Bytomia i Piekar Śląskich. Wschodnią granicę jego zasięgu wyznaczały rzeki Brynica i Przemsza, północną Mała Panew, na południu sięgał po Mikołów i Mysłowice, a na zachodzie – ziemię raciborską. Historia Śląska była bardzo …
Wraz z Czytelnią Naukową nr 4 zapraszamy na spotkanie Stroje ludowe – strój wilanowski czwartek, 5 grudnia, godz. 18:00 Czytelnia Naukowa nr IV, Wiktorska 10 Strój, który dziś umownie określamy mianem wilanowskiego noszony był w zachodniej części Mazowsza. Do naszych czasów zachowało się bardzo niewiele jego elementów. Najdłużej, bo do pierwszych dziesięcioleci XX w. zachował się we włościach wilanowskich (wsie: Wilanów, …
Termin Ziemia Radomska wykształcił się (jako pojęcie historyczne) w czasach I Rzeczpospolitej i odpowiadał terytorialnie, istniejącemu wtedy powiatowi radomskiemu. Obszar ten, w dużym stopniu, w sposób naturalny wyznaczały rzeki. Na północy sąsiadował on z Mazowszem, a granica małopolsko-mazowiecka biegła tutaj od Pilicy pod Nowym Miastem do Radomierzy (Radomki) pod Brzózą. Na wschodzie Wisła oddzielała Ziemię Radomską od województwa lubelskiego. Na południu sięgała ona po Kamienną, stykając się …
Ludność zamieszkującą tereny rolniczo-przemysłowe, położone wokół Krakowa (obecnie wsie te stanowią często jego dzielnice) określa się mianem Krakowiaków Zachodnich. Nosili oni najbardziej znany polski strój ludowy. Ważnym momentem dla utrwalenia się jego popularności i uznania go już w XIX w. za narodowy, stały się wydarzenia związane z Powstaniem Kościuszkowskim (1794 r.). Wtedy to Naczelnik Kościuszko przywdział krakowską sukmanę, …
Biskupianie to grupa zamieszkująca południową część Wielkopolski, na południe od Gostynia, w której znajduje się ponad 30 wsi, leżących wokół Krobi, Domachowa i Żytowiecka. Na powstanie nazwy tej grupy wpłynęła trwająca 600 lat przynależność tego obszaru do biskupów poznańskich. Krobia do 1927 r. była letnią rezydencją biskupów, a do dzisiaj stanowi centrum dawnej Biskupizny. W latach 1808–1823 chłopi z tych ziem zostali uwłaszczeni. Ziemia na tym …
Pierwsze informacje o stroju zamojskim pochodzą z 1856 roku, a zawdzięczamy je Józefowi Gluzińskiemu. Zebrane przez niego materiały były także podstawą do opisu tego ubioru sporządzonego przez Oskara Kolberga, zawartego w tomie Lubelskie. Natomiast najstarsze materiały ikonograficzne, pokazujące odzież z tego terenu, pochodzą z pierwszych lat XX wieku. Wśród nich na specjalną uwagę zasługują powstałe w 1912 r. fotografie ks. Stanisława Samorka, wykonane w Chłopkowie …
Zapraszamy serdecznie na listopadowe warsztaty szycia w ramach projektu NA LUDOWO W DUŻYM POKOJU. Na ludowo w Dużym Pokoju to cykl warsztatów rękodzielniczych inspirowanych polską kulturą ludową, a w szczególności strojami ludowymi. Uczestniczki i uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość zdobycia umiejętności praktycznych tj. szycie, tkanie, haftowanie, ozdabianie przedmiotów techniką decoupage i sitodrukiem, jak również dowiedzą się ciekawych informacji o wybranej technice oraz historii i różnorodności …
Strój cieszyński bywa też nazywany wałaskim lub śląskim. Omówienie dziejów, a przede wszystkim precyzyjne wyznaczenie zasięgu noszenia tego ubioru, jest bardzo trudne i złożone. Zachowane opisy i materiały ikonograficzne pozwalają stwierdzić, że jeszcze pod koniec XVIII w. przywdziewali go cieszyńscy mieszczanie. Z początkiem XIX w. rozpoczął się powolny zanik stroju męskiego, natomiast ubiór kobiecy rozwijał się dalej. …
Strój krzczonowski noszony był w południowej części Lubelszczyzny i na północ od Krasnegostawu. Jest jedną z odmian stroju lubelskiego. Centrum jego występowania znajduje się w parafii Krzczonów i częściowo w parafiach ościennych: w Bychawie, Bychawce i Częstoborowicach. Geograficznie to obszar położony w górnym biegu Giełczni oraz dopływów Bystrzycy: Czerniejówki i Kosarzewki. Janusz Świeży w Polskim Atlasie Strojów Ludowych pisze, że w sąsiedztwie omawianego ubioru występują wyraźne trzy …
Zapraszamy serdecznie na listopadowe warsztaty rękodzieła w ramach projektu NA LUDOWO W DUŻYM POKOJU. Na ludowo w Dużym Pokoju to cykl warsztatów rękodzielniczych inspirowanych polską kulturą ludową, a w szczególności strojami ludowymi. Uczestniczki i uczestnicy warsztatów będą mieli możliwość zdobycia umiejętności praktycznych tj. szycie, tkanie, haftowanie, ozdabianie przedmiotów techniką decoupage i sitodrukiem, jak również dowiedzą się ciekawych informacji o wybranej technice oraz historii i różnorodności …
Strój kołbielski noszony był na prawym brzegu Wisły, w dorzeczu Świdra i to właśnie we wsiach położonych w jego środkowym biegu zachował się najdłużej. Był noszony (szczególnie przez kobiety) jeszcze w latach 50. XX w. Należy on do grupy ubiorów typowych dla południowo-wschodniego Mazowsza i był używany na znacznych jego terenach. Granice obszaru, na którym występował od południa i zachodu wyznaczały warunki naturalne. Od południa była to płynąca …
Na terytorium Puszczy Białej, położonej w widłach Bugu i Narwi, wyodrębniły się dwie grupy kulturowe: ostrowsko-wyszkowska i pułtuska. Ich granice wyznaczało wiele cech kultury tradycyjnej, między innymi noszony tam strój. Pierwotnie w pierwszej z grup podstawą utrzymania była gospodarka puszczańska, związana z eksploatacją terenów leśnych, w drugiej – rolnictwo. Strój grupy ostrowsko-wyszkowskiej, wyszedł z powszechnego użycia już na przełomie XIX …
